Bilgiler > Borsanın Altın Kuralları
Borsanın Altın Kuralları
0: aklinizla oynamalisiniz. bu kurali sindirmeden digerleri bir ise yaramayacagindan 0 numarali kuralimiz bu. duygularinizla hareket etmeye, wishful thinking'e kapilmaya basladiginiz anda kaybedersiniz. ozellikle cok para kazaninca ya da kaybedince insan daha buyuk riskler almaya meylediyor. (bkz: house money effect)
bu egilimlerin farkinda olun.
1: alacaginiz pozisyonun riskini, potansiyel kazancla kiyaslayin. potansiyel kazanc, riskten fazla olmali. firsat ornegi: sirket kasasindaki nakite yakin bir degerde islem goruyor (downside az). onumuzdeki ay yeni yarattiklari ilacla ilgili deney sonuclari aciklanacak, eger sonuc iyiyse adreslenebilir market sirketin piyasa degerinin 5 kati (upside fazla). bu denge bozuldugu anda da pozisyonunuzu kapatmaya baslayin. "bu daha gider, en tepede hepsini satarim" demeyin, en tepe neresi bilemezsiniz.
2: kisa vadede borsada ne olacagini kimse bilemez. bu yuzden aldiginiz pozisyonu uzun sure koruyabiliyor olmaniz lazim. "simdi buna girerim 2 haftaya cikarim" seklinde plan yapmayin. zamanin aleyhinize isledigi margin, aciga satis ve opsiyonlardan uzak durun. "markets can remain irrational longer than you can remain solvent" -keynes
3: borsada bir pozisyon actiginizda piyasaya "bu mali yanlis fiyatliyorsunuz, ben daha iyi biliyorum" demis oluyorsunuz. profesyonel bankacilara, finans doktorali fon yoneticilerine karsi ne avantajiniz var da onlarla kavgaya giriyorsunuz? ben soyleyeyim: onlar 3 aylik, 6 aylik ve 1 senelik pencerelerde kar etme baskisi altindalar, siz ise yillarca bekleyebilirsiniz. ***ilk avantajiniz bu***. kisa vadede kar etme savasina girerseniz, kaybetme ihtimaliniz yuksektir.
4: bir pozisyon acarken, isler beklediginiz gibi gitmezse ne kadar para kaybedeceginizi tahmin edin. ornegin sirketin onumuzdeki donemde iyi bir urun aciklamasini bekliyorsunuz. yeni urunu piyasa begenmezse hisse ne kadar dusebilir, kac para kaybedebilirsiniz bunu bir dusunun. eger bu kadar para kaybetmeye hazir degilseniz, daha ufak bir pozisyon acin.
5: eger bir mahkeme karari, ilac deneyi sonucu gibi, sirketin gelecegini buyuk capta etkileyecek bir olay varsa ufukta (ozellikle binary event), islerin kotu gitme ihtimaline karsi pozisyonunuzu hedge'leyin. ornegin put option alin. (bkz: #45000967)
6: eger hissenin ya da opsiyonun alim satim fiyatlari arasinda ciddi farklar varsa, piyasa yeterince likit degil demektir. istediginiz anda cikamazsiniz. bu tarz varliklardan uzak durun.
7: tek bir hisseye portfoyunuzde buyuk agirlik vermeyin. ozellikle volatile bir hisse portfoyu domine etmemeli.
8: portfoyunuzun cogunlugunu belirli bir sektore (ornegin bankacilik) odaklamayin. o sektorde kotu bir sey olursa, sizin hisseler saglam olsa bile para kaybedersiniz.
9: hisse alirken acele etmeyin. nakitte beklemek kotu bir sey degildir. sadece guzel bir firsat gorurseniz pozisyon alin. ozellikle borsa genel olarak sismis ise nakit candir. nakitte uzun sure bekleyebilmek, kucuk yatirimcinin profesyonellere karsi olan ***ikinci buyuk avantajidir***. bir fon yoneticisi, "su an tum varliklar asiri pahali, bir alim firsati goremiyorum, short etmek de fazla riskli, balon daha devam edebilir, gerekirse yillarca nakitte bekleyecegim" diyemez, ama siz diyebilirsiniz. bu avantajinizi kullanin. [edit: burda kasit butun parayi nakitte tutmak degil, bir kismini nakitte (faizde, bonoda) tutmak]
10: eger hisse hali hazirda dusmekteyse, alimlarinizi azar azar yapin. cunku hisse dusmeye devam edebilir. hepsini en dipten almaya calismayin, tutturmaniz mumkun degildir.
11: sirketin nakit durumunu kontrol etmeyi unutmayin. ozellikle ufak sirketlerde bu cok onemli. sirket harika bir urun yaratmis olabilir. ama eger siketin elinde hic para yoksa, kolay borc bulamiyorsa, dilution caninizi yakabilir.
12: eger tezinizin hala gecerliligini koruduguna inaniyorsaniz sabirli olun. piyasa eninde sonunda kendini duzeltecektir.
13: hangi hissenin takipcilerine sorarsaniz sorun, o hissede cok buyuk potansiyel olduguna dair size bir boğa hikayesi anlatacaktir. bu bias'larin farkinda olun. kendi due diligence'inizi yapin. tuyo ile is yapmayin.
14: sirket hakkinda yeni bir haber ciktiginda, borsanin bunu fiyatlamasi gunler alir. bu yuzden gercekten olumsuz bir haber geldiginde erkenden pozisyonunuzu kapatarak zararinizi limitleyin. (bkz: stop loss) (bkz: #40580291)
15: bazen kotu haberlere piyasa gereginden fazla tepki gosterir, bunlar alim firsatidir. tam tersi de satis zamani.
https://eksisozluk.com/entry/46095842