Bilgiler > İmam Azam Ebu Hanife'nin devrimci görüşleri:
İmam Azam Ebu Hanife'nin devrimci görüşleri:
**Arap olmayan Müslümanlar anadilleri ile ibadet yapabilirler.**Bir insanının mümin olduğunu ibadeti belirlemez.**Kimin cennete veya cehenneme gideceğini Allah'tan başka hiç kimse bilemez.**Beşeri ilişkilerde dindarlık ölçü değildir.**Namaz kıldırıp para almak helal değildir.**Din için toprak gasp etmek meşru değildir.**Evlenme ve eş seçme hakkı kadının kendisine aittir.**Arapça kutsal dil değildir, kutsal olan anlamıdır.**Allah'ın elçileri, Allah'ın kitabına aykırı konuşmazlar.**Kur'an'a ve akla aykırı rivayetler(hadisler) kaynağı ne olursa olsun reddedilir.**İslam'da evliya diye bir sınıf yoktur, her mümin Allah'ın dostudur.**Haram para ile hayır olmaz.**Zulüm yapan idareciye hediye verilmez, hediyesi de alınmaz.**İSLAM akıl ve vahiy dinidir. Aklı olmayanın dini de yoktur.**Zalim devlet başkanına karşı isyan etmek her Müslümana vaciptir.İmamı Azam Ebu Hanife Neden hapse atıldı(öldürüldü)Ebu Hanife (699–767 / 80 H), Abbâsîler döneminde yaşayan ünlü fakih ve Hanefi mezhebinin kurucusudur.Abbâsîler henüz yeni iktidarı konsolide etmeye çalışıyordu.Ebu Hanife, özellikle Hulefa-i Râşidîn sonrası halifeler ve yerel vali uygulamaları üzerine görüşler geliştirmişti.***Siyasi Görüşleri ve TutumlarıHaksız yöneticilere itaat etmeme:Ebu Hanife, dini kuralların açıkça çiğnendiği durumlarda zorla biat etmeyi reddederdi.“Haksız ve zulmeden bir yönetime boyun eğmek haramdır” anlayışını savunuyordu.Vergi ve harçlar konusunda adalet:Yöneticilerin halktan haksız vergi toplamasına karşı görüşlerini açıkça ifade etti.Halkın çıkarını koruma:Adalet ve maslahata dayalı fetvalar, yöneticilerin hoşuna gitmeyebilirdi.Özellikle İbn Ebî Duğal ve dönemin valileriyle bu yüzden çatıştı.***İslam Hukuku Üzerine Bazı GörüşleriEbu Hanife’nin bazı içtihatları dönemin hâkim siyasî anlayışına ters düşüyordu:Haksız yöneticilere karşı sürekli itaat zorunluluğunu reddetmesiİktidarın dini işleri kendi çıkarı için kullanmasına karşı sert duruşu***İdamına Giden SüreçEbu Hanife, Abbâsî halifesi Al-Mansur tarafından hapsedildi.Rivayetlere göre:Mansur, Ebu Hanife’den siyasi bir fetva veya destek istiyor.Ebu Hanife bunu dini ve ahlaki prensiplerine aykırı bulduğu için reddediyor.Sonuç: Ebu Hanife hapse atıldı ve işkence gördü; sonunda bu süreç onun sağlık sorunları ve ölümüyle sonuçlandı. Bazı rivayetlerde “idam” şeklinde de geçer.***ÖzetAna sebep: Ebu Hanife’nin adaletsiz yönetime boyun eğmeme ve dini ilkelere sadık kalma tavrı.Görüşler: Zorla biat etmeme, haksız vergilere karşı durma, halkın maslahatını gözetme, yöneticilere dini fetva verilirken siyasî baskılara boyun eğmeme.Siyasi boyut: Abbâsîler iktidarlarını sağlamlaştırırken, Ebu Hanife’nin görüşleri otokratik yönetimle çelişti.***KRONOLOJİYıl (Hicri / Miladi) Olay / Durum/Açıklama80 H / 699 Doğum/Kûfe’de doğdu.~120 H / 737 Fıkıh çalışmaları/Hanefi mezhebinin temellerini attı; akıl ve istihsan (hukukî tercih) yöntemini geliştirdi.132 H / 750 Abbâsîlerin iktidara gelmesi/Abbâsîler Emevîleri devirdi, Al-Mansur halife oldu.132–150 H / 750–767 Siyasi fetvalar/Ebu Hanife: haksız yöneticilere boyun eğmeme, haksız vergiye karşı durma gibi fetvalar veriyor.~750’ler Al-Mansur’un isteği/Halife, Ebu Hanife’den siyasî destek / onay istiyor.~750’ler Ret ve hapis/Ebu Hanife dini ve ahlaki prensipleri gereği destek vermeyi reddediyor. Al-Mansur onu hapse attırıyor ve işkence uygulatıyor.150 H / 767 Ölüm/Hapiste ve işkence altında vefat ediyor. Bazı kaynaklar bunu “idam” olarak aktarır, bazıları ise işkence nedeniyle ölüm olarak.Kaynak: ChatGPT
***